DPF nedir, Neden tıkanır, Dizel partikül filtre iptali nasıl yapılır, İptal sonrası Muayenede Sorun Yaşanır mı, Zararları nelerdir, Maliyeti Nedir ve DPF Temizliği nasıl yapılır gibi sık sorulan bu sorulara bu yazımızda cevap bulabileceksiniz. Konunun anlaşılabilmesi için bu sorulara sıra ile bakmak gerekir.
Dizel Partikül Filtre (DPF) Nedir?
DPF, Dizel partikül filtresi, egzoz emisyon değerlerini düşürmek amacıyla kullanılan motor egzoz sistemleri parçasıdır. Dizel partikül filtresi emisyon standartları gereği Euro 4 araçların bazılarında Euro 5 ve Euro 6 araçların tümünde bulunmaktadır. DPF çalışma prensibi motordan çıkan egzoz gazının içerisinde bulunan ve çevreye zararlı olan partikülleri tutar ve içerisinde hapseder. Tuttuğu partiküller yani kurum egzozun ısınmasıyla yanar. Egzoz uzun süre soğuk kalırsa veya başka nedenlerden dolayı kurum miktarı fazlalaşır ise motor beyni basınç sensörlerinden gelen sinyal ile partikülde kurum birikmesini algılar ve rejenerasyon işlemini başlatır.
DPF Rejenerasyonu Nedir?
DPF rejenerasyon işlemi iki şekilde olmaktadır.
1- Otomatik Rejenerasyon: Partikül üzerinde bulunan basınç sensörleri doluluk algıladığında enjektörlerin motora verdiği yakıt miktarı artar. Yakıt miktarı arttığında egzoz gazı ısınacaktır. Bu sayede biriken kurum yanar. Bazı modellerde partikül filtre üzerinde ayrıca bir enjektör bulunmaktadır. Kurum birikmesi algılandığında bu enjektör ile partikül içerisinde kurumun yakılması sağlanmaktadır. Basınç sensörlerinde ölçülen basınç değerleri normale dönünce rejenerasyon işlemi sona erer ve araç normal çalışmaya başlar.
2- Manual Rejenerasyon: Arıza tespit cihazları ile motor rolantide veya seyir halinde rejenerasyon işlemi yapılabilmektedir. Basınç sensörlerden gelen komut ile başlayan otomatik rejenerasyonun aynısını manual olarakta yapabiliriz. Bu sefer başlama komutunu basınç sensörlerinden değil arıza tespit cihazından alacaktır.
Rejenerasyon çeşidi nasıl olursa olsun eğer rejenerasyon sonrası basınç sensörleri normal okumaya başlayamaz ise motor beyni bir kaç kez daha temizlemeyi deneyecektir. Eğer temizleyemez ise arıza lambası yanar veya motor koruma moduna geçer.
* Rejenerasyon işlemi hakkında ayrıntılı bilgi almak için DPF Rejenerasyon Nedir? sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Bazı durumlarda rejenerasyon işlemi başarısız olur veya başlayamaz. Partikül filtresi kurum ile dolmuşsa, uyarı lambası yada Dizel Partikül Filtresi dolu sürmeye devam ediniz gibi uyarı mesajları gelecektir. Böyle bir uyarı geldiğinde neler yapılması gerektiğini ve tavsiye etmememize rağmen aşağıda anlattığımız partikül filtre temizliği yöntemleri başlığı altından bakabilirsiniz.
Dizel Partikül Filtresi (DPF) Neden Tıkanır?
- Düşük kaliteli yakıt,
- Yakıt veya hava sisteminde oluşan arızalar sonucunda kötü yanma,
- Düşük hızda veya yoğun trafikte uzun süreli araç kullanımı,
- Aracı rölantide uzun süre çalıştırmak,
- Yanlış yağ veya parça kullanımı sonrası motorun yağ yakması
* DPF Arıza kodları hakkında hazırladığımız DPF Arızaları ve Çözümleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Partikül Filtre İptali Yaptırmalımıyım?
Partikül filtre iptalini düşünmeden önce temizleme yöntemlerini deneyebilirsiniz. Fakat bunlar geçici çözüm olacaktır ve kısa sürede aynı arızalar ile karşılaşacaksınız. Bu nedenle bizim tavsiyemiz ya filtreyi yenisi ile değiştirmek ya da iptal ettirmek olacaktır. Yine de merak edenler için aşağıda temizleme yöntemleri anlatılmıştır. Temizleme yöntemleri sırasıyla gerçekleştirdikten sonra sorun tekrarlarsa artık ya filtrenin yenilenmesi gerekecek yada yazılımsal olarak iptal edilmesi gerekecektir. Filtre değişimi için maliyet çok yüksek olması sebebiyle iptal yöntemi öne çıkmaktadır. Partikül filtre iptali işlem süreci iki aşamadan oluşmaktadır. Bunlardan ilki mekanik süreç ikincisi ise yazılımsal süreçtir.
Mekanik süreç: Dizel partikül filtresi üzerinde bir kapak açılır ve filtrenin içi kırılarak boşaltılır. Eğer katalizöründe alınması durumunda filtrenin içerisine sesi engellemek için petek şeklinde parça veya parçalar kaynatılır ve açılan kapak kapatılır. Bu işlem muayenede farkedilmemesi için görünmeyecek taraftan yapılmaktadır.
Yazılımsal Süreç: Filtrenin mekanik olarak iptal işleminden sonra yapılması gereken fitrenin yazılım ile birlikte iptal edilmesidir. Motor beyni içerisindeki yazılım bilgisayar ortamına alınır ve yazılım içerisindeki DPF haritaları bulunarak haritalar iptal edilir. Güncellenen yazılım tekrar motor beynine yazdırılarak iptal işlemi tamamlanır.
Yalova’da Btperformance garajımızda partikül filtre iptali işlemini gerçekleştiriyoruz. Garajımızı ziyaret ederek ayrıntılı bilgi alma şansınız mevcuttur. Ayrıntılı bilgi için Yalova DPF İptali sayfamıza bakabilirsiniz. Fiyat listesi sayfamızdan DPF iptali veya diğer işlemlerin güncel fiyatına ulaşabilirsiniz.
Partikül Filtre İptali Sonrası Muayenede Sıkıntı Yaşanıyor mu?
Partikül filtre iptali sonrası muayenede sıkıntı yaşanıyor mu sorusu en çok sorulan sorulardan bir tanesidir.
Katalizör ile ayrı ünite olan sistemler için; dizel partikül filtresinin iptali muayenede sorun teşkil etmeyecektir. Dizel partikül filtresinin sadece kurum tutma özelliği olduğundan dolayı egzoz muayenesinde ölçülen emisyon değerlerini bozmamaktadır. Eğer aracınızın hava ve yakıt sitemlerinde sorununuz yok ise egzoz muayenesinden geçebileceksiniz.
Katalizör ile birlikte tek ünite olan sistemler için; dizel partikül filtresinin iptali muayenede sorun yaratma ihitmali yüksektir. Çünkü katalizöründe boşaltılması gerekmektedir. Bu nedenle emisyon değerleri bir miktar yükselir. Buda aracın kondüsyonuna bağlı olarak muayeneden kalmanıza neden olur.
Dizel Partikül Filtresi Temizliği Nasıl Yapılır?
Dizel partikül filtresi temizleme işlemini 3 farklı yöntem ile yapılmaktadır. DPF temizliği yötemleri
I – Dizel Partikül Filtresinin Kendiliğinden Temizlenmesi
Aracın uzun yolda yüksek devirde kullandığınızda, egzoz gazı sıcaklığı artacağından, filtredeki partiküller kendiliğinden yanarak temizlenecektir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta yüksek hız değil, yüksek motor devridir. Bu nedenle araç kullanırken dizel partikül filtresinin temizlenmesini isterseniz yüksek devirde bir süre araba kullanabilirsiniz. Yani 3000 devir üzerinde bir süre aracı sürmeniz gerekmektedir.
II – Yolda Motor Kontrol Ünitesi (ECU) Tarafından Dizel Partikül Filtresi Temizleme İşlemi
Dizel partikül filtresi dolduğunda, motor kontrol ünitesi (ECU) özel bir işlem ile enjeksiyon miktarlarını değiştirerek partikül filtresi temizleme işlemini gerçekleştirir.
Motor kontrol ünitesi ECU, enjeksiyon sistemini partikül filtresinin yenileme moduna göre yeniden düzenler. ECU, ön enjeksiyonu ve ana enjeksiyonu geciktirir (rötar verir) ve ekstra bir 3. olarak ard enjeksiyon daha yapar. Ard enjeksiyon, piston iş zamanında üst ölü noktadan (ÜÖN), alt ölü noktaya (AÖN) hareket ederken az bir miktar dizelin püskürtülmesiyle gerçekleştirir. Bu temizleme modu sırasında, yanma sıcaklığını düşüren EGR sistemi devre dışı kalır.
Aracın yüksek devirde kullanılmaya başlamasıyla motor yönetim sistemi daha fazla yakıt gönderir ve egzoz sıcaklığını arttırır. Egzoz sıcaklığının modele göre değişiklik gösterse de yaklaşık 600 °C’ye ulaşmasıyla rejenerasyon işlemi başlar. Ve katı partiküller veya kurum yanar. Bazı durumlarda ise bu işlem de bir işe yaramaz. Aracın DPF veya Motor Arıza Lambası sönmez ve araçta güç kaybı yaşar.
III – Serviste Bilgisayara Bağlayarak Temizleme İşlemi
Partikül filtresi arıza lambası yanması sebebiyle veya partikül filtresinin dolması-tıkanması sebebiyle yukarıda da bahsettiğimiz gibi manual rejenerasyon yapılabilmektedir. Bu işlem yaklaşık yarım saat sürer. Bazı firmalar bu işlem sonunda motor yağının değiştirilmesini önerir. Bilgisayar kontrolünde motor devri yükseltilerek yüksek devirde çalıştırılması sağlanır, egzoz hattı bu süreçte çok ısınacaktır.
Bazı servisler temizleme işlemi sırasında dizel partikül temizleyici sprey kullanır. Sıcaklık sensörü çıkarılıp buradan partikül temizleyici sıvı püskürtülür, yarım saat beklenir. Daha sonra bilgisayarla dizel partikül filtre rejenerasyon işlemi başlatılır.
Yukarıda da dediğimiz gibi temizleme yöntemini düşünenler için tavsiyemiz yaptırmamaları yönünde olacaktır. Kısa süre sonra tekrar arıza almaları muhtemeldir. Bu nedenle gereksiz para harcamı olacaktır.
Kaynak: Carstechic ve BTP
